Nhà tâm lý học Westerners đã từng giảng một ngụ ngôn thế này: Có một đám trẻ con chơi đùa huyên náo suốt ngày trước cửa nhà một ông lão. Mấy ngày qua đi, ông lão không thể chịu đựng nữa. Ông bèn cho mỗi đứa trẻ 10 đồng và nói: “Các cháu đã khiến ở đây thật náo nhiệt, làm cho ông cảm thấy mình trẻ lại rất nhiều, tiền này ông thưởng cho các cháu”.
Bọn trẻ rất vui, hôm sau lại đến, nhưng lần này ông lão chỉ cho mỗi đứa 5 đồng. Bọn trẻ vẫn thích thú đến chơi ngày hôm sau, lần này ông lão chỉ cho mỗi đứa 2 đồng. Vậy là bọn trẻ tức giận bảo “Cả ngày mới được cả 2 đồng, ông có biết bọn cháu chơi đùa cũng mệt lắm không!”. Sau đó thì bọn trẻ không đến nhà ông lão chơi nữa.
Trong câu chuyện này, cách của ông lão rất đơn giản, ông đã biến động cơ bên trong “chơi vì niềm vui của chính mình” từ bọn trẻ trở thành động cơ bên ngoài “chơi vì để được tiền”, và khi ông lão thao túng nhân tố bên ngoài này thì cũng đã thao túng được hành vi của bọn trẻ.
Hiệu ứng Westerners cũng thấy rõ trong cuộc sống. Ví dụ, bố mẹ thường nói với con cái: “Nếu lần này con thi được 10 điểm thì bố mẹ sẽ thưởng 100 ngàn”, “Nếu con thi đứng trong top 5 thì bố mẹ sẽ thưởng con một món đồ chơi mới” v.v. Người lớn chúng ta có lẽ không ngờ rằng cơ chế thưởng này không thỏa đáng, nó sẽ khiến hứng thú học tập của trẻ dần dần giảm đi.
- "thao túng tâm lý" -
Mỗi người trong chúng ta là những cá thể riêng biệt và không ai giống ai. Tuy nhiên, chắc hẳn trong cuộc sống bạn đã từng gặp những người có khả năng "thao túng" người khác chỉ bằng một vài câu nói hay hành động.
Tại sao họ luôn biết cách để lãnh đạo, làm thủ lĩnh trong công việc, học tập hay đơn giản ngay trong chính cuộc sống hàng ngày? Đặc biệt, tại sao đôi khi bạn còn cảm giác họ như có phép thuật thôi miên và tẩy não những người xung quanh?
Để thử lý giải, bạn thậm chí đã thử bắt chước lời nói, hành động của họ nhưng không bao giờ làm được điều tương tự. Vậy đâu là những bí kíp thực sự đằng sau khả năng đặc biệt và kì diệu ấy?
Từ hiệu ứng “sự tiến bộ”…
Bí kíp "thao túng tâm lý" người khác được xuất phát từ một lý thuyết trong tâm lý học có tên: hiệu ứng sự tiến bộ. Phần lớn trong chúng ta đều đã từng trải qua hiệu ứng này ít nhất vài lần trong cuộc sống.
Hiểu một cách đơn giản, trong quá trình thực hiện các mục đích, chúng ta thường đặt ra các mục tiêu nhỏ khác nhau. Mỗi lần hoàn thành mục tiêu nhỏ, con người thường cảm thấy phấn khích và hứng thú, cố gắng hơn trong việc đạt được mục đích lớn. Đó chính là hiệu ứng sự tiến bộ.
Nắm vững được hiệu ứng này, bạn hoàn toàn có thể biến nó thành thế mạnh của mình. Nếu bạn muốn người khác làm một việc mà ban đầu chính họ cũng không thích, hãy vận dụng tuyệt chiêu này để “dụ dỗ” họ hoàn thành công việc một cách tự nguyện.
…tới các bước của tuyệt chiêu "thao túng não bộ"
Bước đầu tiên trong bí kíp này chính là vận dụng triết lý “cây gậy và củ cà rốt”. Nói cách khác, hãy cho người mà bạn muốn tẩy não “củ cà rốt” - những phần thưởng hay quà tặng.
Ví dụ điển hình chính là cách các nhà kinh doanh “tẩy não” khách hàng của họ bằng các thẻ khuyến mãi, phiếu tích điểm… Chúng kích thích khách hàng quan tâm hơn tới sản phẩm, dù có mua hay không.
Trong công việc, sau khi hiến tặng “củ cà rốt”, chính bạn hãy là người bắt đầu công việc mà bạn muốn người khác thực hiện.
Chỉ cần rủ đối tượng của bạn làm cùng, làm với họ phần đầu tiên của công việc ấy rồi bỏ dở. Theo các chuyên gia tâm lý, sự dở dang trong công việc cũng giống như “cây gậy” hình thành trong suy nghĩ, luôn một mực thúc giục đối tượng hoàn thành nốt.
Ngoài ra, người ta gọi phản ứng này là hiệu ứng Zeigarnik, ám chỉ rằng con người thường sẽ nhớ tốt nhiệm vụ chưa làm được hơn việc đã hoàn thành.
Điều này cũng giống như việc các nhà hàng thường đưa ra phiếu tích điểm chia làm nhiều lần cho thực khách. Tuyệt chiêu trên khiến khách hàng luôn có một suy nghĩ là đi ăn thêm tại nhà hàng này để có thể đổi được phiếu tích điểm thành bữa ăn miễn phí.
Bước thứ hai để điều khiển tâm trí, hãy chia nhỏ và cho đối tượng thêm nhiều phần thưởng miễn phí. Theo các nhà tâm lý học, vấn đề quan trọng nhất khi tìm cách “thôi miên” người khác chính là sự kiên nhẫn trong một quá trình dài.
Trong suốt quá trình ấy, bạn cần liên tục cung cấp động lực cho đối tượng mình “tẩy não”.
Minh chứng là kết quả một thí nghiệm được tiến hành đối với các thực khách thích đi ăn tiệm. Theo đó, một nhà hàng cho phát hành hai loại thẻ tích điểm: một loại yêu cầu tích 12 lần và khuyến mãi trước 2 lần, một loại yêu cầu tích 15 lần và khuyến mãi trước 5 lần.
Thật đáng ngạc nhiên, phần lớn thực khách đều lựa chọn loại thẻ thứ hai, dù số lượng bữa ăn họ cần tích đều là 10 lần. Đó là minh chứng cho sự hấp dẫn của những “củ cà rốt” miễn phí, dù thực sự chúng không có quá nhiều giá trị.
Bước thứ ba cần được áp dụng khi xuất hiện trở ngại trong công việc. Nếu không cẩn thận, đối tượng bị thôi miên sẽ chán nản và từ bỏ, đó là lúc bạn thất bại.
Tuy nhiên, hãy liên tục cho họ thấy kết quả cuối cùng của công việc rất gần, chỉ cần vượt qua được trở ngại là sẽ thành công ngay lập tức.
Sự lặp đi lặp lại hình ảnh phần thưởng cuối cùng sẽ in hằn lên vỏ não, biến khó khăn trong công việc thành động lực giúp đối tượng tiếp tục bị bạn “dắt mũi”.
Hãy luôn gieo vào đầu đối tượng của bạn những hình ảnh thật đẹp, thật hạnh phúc khi hoàn thành mục tiêu!
Bước thứ tư cũng là bước cuối cùng để bạn làm chủ hoàn toàn tâm trí người khác. Dù công việc khó khăn tới đâu, hãy luôn gán cho mỗi lý do một vẻ đẹp mĩ miều, bay bổng.
Triết lý này được các doanh nhân áp dụng rất triệt để, nhất là trong việc triển khai các chương trình khuyến mãi. Thay vì quảng cáo nếu mua nhiều hàng bạn sẽ được miễn phí một sản phẩm, bạn nên khiến người mua có cảm giác đó là "một sự tri ân của chúng tôi tới các bạn".
Ít ai biết rằng, chính những câu từ ấy sẽ khiến đối tượng mua chủ quan và dễ bị “tẩy não” hơn.
Điều cuối cùng cần nhớ, hãy sử dụng bí kíp trên cho những mục đích đúng đắn nhé!
*Bài viết dựa trên quan điểm của Esther Inglis-Arkell đăng trên trang Io9.com.
ABOUT THE AUTHOR
tôi là ai . tỉnh nguyễn
0 nhận xét:
Đăng nhận xét